Ιερό σπήλαιο του Ορφέα και Μαντείο στην Αρχαιότητα Άντισσα Λέσβου



Το Ιερό σπήλαιο βρίσκετε στα ασβεστολιθικά πετρώματα του ορεινού όγκου Γρηγορέλι τα οποία υψώνονται ανάμεσα στα ηφαιστειακά πετρώματα της Άντισσας και βρίσκεται στην κάθετη νότια πλευρά του υψώματος, κοντά στην κορυφή του ασβεστολιθικού σχηματισμού. Η δημιουργία του συνδέεται με τεκτονικούς και καρστικούς παράγοντες.
Το εσωτερικό του έχει ωοειδή σχήμα χωρισμένο στα δύο από ένα τείχος ογκολίθων. Στο μπροστινό τμήμα υπάρχουν προϊστορικά ίχνη ανθρώπινης παρουσίας ενώ στο δεύτερο τμήμα υπάρχουν δύο κατασκευές αργολιθοδομής, καλυμμένες εν μέρη από σταλαγμιτικό υλικό.
Στην περιοχή της Άντισσας που ονομάζεται Ορφίκια, εκβράστηκε το κεφάλι και η λύρα του Ορφέα όταν τον σκότωσαν και διαμέλισαν οι Μαινάδες, που έριξαν το σώμα του στο Θρακικό Πέλαγος.
Η κεφαλή του Ορφέα τοποθετήθηκε στο μαντείο όπου και χρησμοδοτούσε κάνοντας το μαντείο του Ορφέα γνωστό σε όλο τον αρχαίο κόσμο ήταν σπουδαιότερο ακόμη και από το περίφημο μαντείο των Δελφών. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση που συνδέεται με το γλυκό τραγούδι του Ορφέα, τα αηδόνια της περιοχής κελαηδούν μελωδικότερα από άλλες περιοχές της Λέσβου.